Oogappels, Frontberichten en Brieven aan Andalusië zijn de drie genomineerden voor de Zilveren Nipkowschijf 2020. De winnaar wordt gekozen en bekendgemaakt op donderdag 25 juni. Dan wordt ook een Ere Zilveren Nipkowschijf uitgereikt, en wel aan Matthijs van Nieuwkerk. Een speciale vermelding is er voor het programma ‘100 dagen voor de klas’, zo meldde vanmiddag de twaalfkoppige Nipkowjury van tv-critici en mediajournalisten, onder voorzitterschap van Trouw-recensente Renate van der Bas.
Stefan Stasse (KRO-NCRV) NPO Radio 2, Big Five (BNR Nieuwsradio) en Virus Verhalen (Podcast Radio Doc) voor NPO Radio 1 maken dit jaar kans op de Zilveren Reissmicrofoon 2020. Deze nominaties zijn vandaag door juryvoorzitter Vincent Bijlo bekend gemaakt in het NOS-programma ‘Met het oog op morgen’. Hij onthulde ook dat de Ere Zilveren Reissmicrofoon 2020 is toegekend aan radiomaker Peter van Bruggen en dat deejay Sagid Carter van 3FM een speciale vermelding krijgt.
Over de drie genomineerde tv-programma’s volgt binnenkort een uitgebreid juryrapport, maar werd vanmiddag al dit gezegd:
Met ‘Brieven aan Andalusië’ (VPRO) heeft Stef Biemans, de dichter onder de Nederlandse reisverslaggevers, een wonderschone serie gemaakt. Hij doet niet alleen verslag van het tussen traditie en globalisering meanderende leven in Zuid-Spanje, maar de reeks wordt geleidelijk aan steeds meer een verslag van zijn eigen migratie, met vrouw en kinderen, vanuit Nicaragua. Zo wordt Brieven aan Andalusië ook een van binnenuit verteld verhaal over liefde en onthechting – vol schitterende scènes uit een huwelijk.
Oogappels (BNNVARA) is onmiddellijk herkenbaar voor iedereen die ouder of kind is. Natuurlijk komt de tragikomische serie over ouders en pubers vooral direct binnen bij mensen die er nu middenin zitten. Maar mede door het commentaar van de oma’s en de opa’s kunnen ook kijkers van andere leeftijden zich herkennen in de warmte en benauwenis van de familie.
En in de lange lijnen die door families lopen: iedere ouder is ook een kind, dat levenslang met zijn eigen ouders worstelt. Binnen de sterke cast springen vooral Malou Gorter en Ramsey Nasr eruit, als het tegenpolige echtpaar Merel en Erik. De een verschuilt haar machteloosheid en verdriet achter een harde, cynische façade. De ander juist achter een façade van zachtmoedige zorgzaamheid. Na sterk drama te hebben gemaakt voor RTL – Gooische vrouwen, Divorce, Familie Kruys – bewijst Will Koopman dat ze ook bij de publieke omroep perfect op haar plaats is.
Over Frontberichten (BNNVARA): De coronacrisis heeft tot een aantal nieuwe initiatieven geleid op tv en daar stak Frontberichten met kop en schouders bovenuit. Als we het gevecht tegen het virus een oorlog kunnen noemen, dan werd in Frontberichten rechtstreeks verslag gedaan uit de loopgraven, door de mensen met de geweren en bajonetten in de hand.
Longartsen, ic-personeel, verpleeghuispersoneel, leraren, pakketbezorgers – allemaal vertelden ze direct in de camera, zonder filter van verslaggever of redacteur, hoe hun leven er op die dag uitzag en waar ze mee bezig waren. Daarmee kreeg de kijker een rechtstreekse blik in een totaal andere wereld. Waar het aan talkshowtafels voornamelijk ging óver deze mensen, kwamen ze in Frontberichten zelf aan het woord en in beeld. En daarmee al hun zorgen, twijfels, angsten, maar ook de vrolijke momenten en successen.
De speciale vermelding voor ‘100 dagen voor de klas’ (VPRO) danken makers Tim den Besten en Nicolaas Veul aan hun gedurfde sprong in het diepe, door honderd dagen lang te proberen een nuttige rol te vervullen voor klasladingen jonge mensen. Een ode aan het onderwijzersvak, met liefde gemaakt. Want ondanks alle moeilijkheden twitterden onderwijzers in de lockdown teksten als: ‘Ach, door dit soort beelden krijg ik zo veel zin om weer voor de klas te staan’. Misschien ook omdat hun handen jeukten?
Voor een Ere Zilveren Nipkowschijf voor Matthijs van Nieuwkerk is 2020 hét uitgelezen jaar, vanwege een perfect afgerond vijftiende seizoen van DWDD. Naast verstilde ontroering in menige huiskamer, vielen hem bij dit afscheid loftuitingen ten deel als ‘de grote bewonderaar’, presentator van ‘het invloedrijkste programma van de eeuw’, ‘het kon niet intiemer’. DWDD was ondenkbaar zonder Van Nieuwkerks ambitie om uit elke uitzenddag het maximale te halen, zijn journalistieke instinct, het vermogen om in een moordend tempo te presenteren en zijn verlangen om te bewonderen. Zijn ambitie was de grote motor van het programma.
De Zilveren Nipkowschijf 2019 werd gewonnen door de VPRO-documentaireserie Stuk. Voor Joardy Season (VPRO) was er een speciale vermelding. Jeroen Pauw mocht een Ere Zilveren Nipkowschijf in ontvangst nemen. Felix Meurders ontving een Ere Zilveren Reissmicrofoon en Mieke van der Weij (Omroep Max) won de Zilveren Reissmicrofoon 2019.
Op donderdag 25 juni is het definitieve juryberaad en worden de uiteindelijke winnaars van de jaarlijkse prijzen gekozen. De prijsuitreiking van de Nipkowschijf en de Reissmicrofoon vindt plaats in Het Ketelhuis te Amsterdam tijdens een bescheiden ceremonie.
De complete juryrapporten van de radioprogramma’s verschijnen binnenkort, maar Vincent Bijlo gaf alvast de volgende toelichtingen.
De eerste genomineerde voor de Zilveren Reissmicrofoon is radiomaker Stefan Stasse, KRO-NCRV, NPO Radio 2
Stasse is als geen ander geïnteresseerd in het wel en wee van zijn luisteraars. Dat laat hij horen in de gesprekken in zijn programma De Staat Van Stasse, zoals hij dat ook deed in Het Theater Van Het Sentiment. Die gesprekken gaan over alledaagse zaken en zijn uiterst herkenbaar voor iedereen. De liefde voor het medium spat er vanaf. Hij maakt van zijn radioprogramma’s een organisch geheel. Hij ademt radio. We zijn met zijn allen bij hem op bezoek in de studio, we voeren vanzelfsprekende gesprekken en luisteren naar muziek die hij ons graag wil laten horen.
De tweede nominatie is voor het programma Big Five van BNR Nieuwsradio
Roelof Hemmen gaat in dit programma in gesprek met de hoofdrolspelers van de belangrijkste actuele dossiers. Elke werkdag, een uur lang. Eén dossier per week.
Dossiers zijn onder andere: Huis en Tuin, Pensioenen, De Politie, de omgang met Corona in ons omringende landen, knelpunten in de zorg, mobiliteit, duurzaamheid.
Hij spreekt met deskundigen die elke dag een deel van een groot onderwerp behandelen. Dat leidt aan het eind van de week tot een genuanceerd beeld en dat is erg prettig in deze tijd, waarin veel mensen vaak de megafoon van hun eigen gelijk ter hand nemen.
De derde nominatie is voor de podcast Virus Verhalen gemaakt voor NPO Radio 1
We komen in deze podcast, die sinds 30 maart 2 keer per week verschijnt, achter de voordeur, voorbij de quarantaine-linten van het verpleeghuis tot in het thuisklasje. We horen hoe mensen elkaar proberen te bereiken en elkaar een hart onder de riem steken. Maar ook hoe het soms misgaat. De podcast neemt ons mee op een tocht door wachtend en op anderhalve meter afstand levend Nederland. De podcast is prachtig radiofonisch gemaakt. We horen Holland Doc op zijn best. Hier wordt radiodocumentaire- geschiedenis geschreven.
Een Speciale vermelding gaat naar deejay Sagid Carter, NPO Radio 3
De 25-jarige Carter is een groot muziekliefhebber met een brede smaak die het aanbod hoorbaar “open-minded” benadert. Waar muziek-deejays bij de commerciële zenders nog grotendeels zijn veroordeeld tot de door muziekredacties vervaardigde playlists, is bij zowel Radio 2 als Radio 5 als 3FM sinds enige tijd weer sprake van muzikale inbreng door de deejays. Aan Carter is die vrijheid toe te vertrouwen. Sinds april is ze ook de vaste presentator van 3Voor12 Radio, het dagelijkse blok van de VPRO op de late avond. Dit programma was al redelijk grenzeloos, maar het lijkt het onder Sagid nog meer te worden. 3FM heeft eindelijk gekozen voor een aan het Belgische Studio Brussel-achtige benadering waar het de muziek betreft, met veel nieuwe, nog niet ontdekte muzikanten en bands. Sagid Carter is een van de frisse stemmen van die nieuwe aanpak.
Dit jaar wordt de Ere Zilveren Reissmicrofoon toegekend aan Peter van Bruggen
Nadat hij al een carrière als schrijvend journalist was gestart (Haagse Post, Muziekkrant OOR), begon hij rond 1978 aan een loopbaan bij de KRO-Radio die feitelijk nooit is opgehouden. Zijn pensionering, nu ruim zes jaar geleden, leek even het einde. Maar Peter van Bruggen is gewoon doorgegaan. Dat bewijst hij met De Midzomernachtsdroom, zijn podcasts die tot radioprogramma’s bewerkt zijn en de afgelopen jaren enige tijd op zaterdagnacht werden uitgezonden door BNNVARA op NPO Radio 1. Ze bevatten de beste elementen van de legendarische programma’s die hij in het verleden maakte al Weeshuis van de Hits, Nachtrijder en Route du Soleil. Van Bruggen is een verhalenverteller, die de radio als medium heeft gekozen. Momenteel zijn bewerkte interviews met grote popsterren (Elton John, Blondie) te horen als podcast bij Radio 5.
Peter recyclet soms onderdelen uit zijn immense archief, maar nooit is dat storend en nog altijd worden nieuwe hoofdstukken toegevoegd, zoals vorige zomer een Midzomernachtsdroom over Trump. Van Bruggen heeft met zijn beeldende manier van radio maken veel aan het medium toegevoegd.
Het is de zevende keer in de geschiedenis van de Zilveren Reissmicrofoons dat deze oeuvreprijs aan een persoon wordt toegekend. Vorig jaar ontving Felix Meurders de radioprijs. In totaal werd de Ere Reissmicrofoon tien keer uitgereikt. Niet alleen personen, maar ook radioprogramma’s kunnen deze prijs winnen.
De jury van de Zilveren Reissmicrofoon bestaat dit jaar uit uit radiorecensenten en mediajournalisten Edwin Wendt, Frederique de Jong, Jan Emous, Roeland van Zeijst en juryvoorzitter Vincent Bijlo.
Over de Zilveren Nipkowschijf
De Zilveren Nipkowschijf is de oudste televisieprijs van Nederland, toegekend sinds 1961 door een jury bestaande uit Nederlandse mediajournalisten en tv-critici. De Jury van de Zilveren Nipkowschijf is samengesteld uit mediajournalisten en critici. Dit jaar is Renate van der Bas (Trouw) voor het eerst juryvoorzitter, de overige leden zijn Angela de Jong (AD), Arjen Fortuin (NRC), Bernice Breure (Telegraaf), Frank Heinen (De Volkskrant), Hannah Stöve (Het Parool), Emma Curvers (De Volkskrant), Maaike Bos (Trouw), Patricia Cortie (Telegraaf), Ron Vergouwen (NPO Radio 1), Walter van der Kooi (De Groene Amsterdammer) en Wilfred Takken (NRC).
Over de Zilveren Reissmicrofoon
De Zilveren Reissmicrofoon voor het beste radioprogramma of de beste radiomaker van het jaar werd voor het eerst uitgereikt in 1966. De jury van de Zilveren Reissmicrofoon bestaat uit radiorecensenten en mediajournalisten Edwin Wendt, Frederique de Jong, Jan Emous, Roeland van Zeijst en juryvoorzitter Vincent Bijlo.
Met dank aan de sponsoren: Stichting VEVAM Fonds, Lira Fonds, Stichting Het Ketelhuis, Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en NLZiet.nl
