Plots is een programma met onwaarschijnlijke, maar ware verhalen rond één thema. Kleine menselijke verhalen die je raken en aan het denken zetten, waar je mond van openvalt of waar je hardop bij in de lach schiet. Een nadeel van radiodocumentaires is dat ze, door de realiteit van hun onderwerp, niet altijd tot de verbeelding spreken. De luisteraar hoort knerpend grind waar een studio-interview op zijn plaats zou zijn geweest. Een nadeel van hoorspelen is dat ze weleens willen weglopen met de maker: geen dialoog is te gek, geen effect wordt geschuwd, geen wending is ondenkbaar. De luisteraar lijdt dan onder een kunstwerk zonder vierde muur, zonder ‘suspension of disbelief’.
Plots van de VPRO is een hybride die van beide vormen de nadelen geraffineerd elimineert en de voordelen uitmuntend combineert. Plots is schitterende vertelradio over ware absurditeiten in het menselijk bestaan.
De jury van de Zilveren Reissmicrofoon is onder de indruk. Van de rijkdom aan levensverhalen die de programmamakers weten aan te boren. Van de ongewone en toch indringende manier waarop de luisteraar wordt meegenomen in de levens van gewone – en soms niet zo gewone – mensen. Van hun openhartigheid. Van de mooie balans tussen objectiviteit en betrokkenheid. En niet in de laatste plaats van de vormgeving: waar nodig indringend en soms zó subtiel.
De makers van Plots gooiden reeds hoge ogen met 1 Minuut en Een grote bruine envelop. Ze schromen niet om te verwijzen naar hun inspiratiebron: This American Life, een reeks radiodocumentaires die waargebeurde levensverhalen uit alle hoeken van de Verenigde Staten laat horen. Maar Plots staat zelfstandig in een lange Nederlandse traditie van vertelradio. Soms dringen herinneringen aan de KRO-klassieker Damokles zich op.
Plots wordt gemaakt door een dozijn mensen en samengesteld door Katinka Baehr en presentator Jaïr Stein. Tot de jaarwisseling was ook Chris Bajema betrokken als maker en presentator. De Zilveren Reiss-nominatie voor Plots is een compliment voor al deze programmamakers én voor alle anderen die dit bijzondere project in de wereld brachten en hopelijk nog lang in leven zullen houden.
Hierbij mogen niet onvermeld blijven: het Mediafonds, de NPO en het unieke Radio 1-ontwikkelplatform Radiolab, dat met Papa Hotel Radio eerder een katalyserende rol speelde in het tot stand komen van dit schitterende format. Hopelijk is Plots een lang en boeiend leven beschoren.
Tot slot. Wie Plots weleens heeft beluisterd, weet dat het programma één onuitwisbare schandvlek kent. In een wereld van ongelimiteerd budget was die allang weggepoetst. En de jury baalt er wel van: één keer per maand?!
Plots is in 2013 uitgeroepen tot winnaar van de Zilveren Reissmicrofoon.