Netflixkijkers bingewatchen, podcastluisteraars bingelistenen.

De jury verslond in één middag alle zes afleveringen van De Brand in het Landhuis, een meesterlijk gemaakte podcast van podcastmaker en acteur Simon Heijmans.

Aflevering 1 van deze podcast werd op 20 januari 2019 uitgezonden in Radio Doc, op NPO Radio 1.

Het verhaal: in december 2003 brandt het landhuis van grootgrondbezitter Ewald Marggraff in Vught af. Marggraff wordt na het blussen dood achter de voordeur aangetroffen. Al heel snel vermengen feit en fictie zich in de verhalen die rondgaan. De brandweer had hem kunnen redden, maar deed dat expres niet, omdat Marggraff een broertje dood had aan alles en iedereen die ook maar iets met de overheid van doen had.

Margghraff’s vermogen, dat enkele tientallen miljoenen zou bedragen, was verdwenen. En hoe zat het met zijn enorme kunstcollectie?

Heijmans ontrafelt met een enorme precisie en met heel veel geduld de kluwen van feit en fictie. Hij doet dat theatraal, hij is naast podcastmaker ook acteur. Elke stap die hij in zijn onderzoek zet zetten wij als luisteraars ook. Hij spint ons in in zijn web, wij maken mee wat hij meemaakt.

We horen geen puur journalistieke zoektocht waarin alles tot op de bodem en haarfijn dient te worden uitgezocht, we horen de mens Simon Heijmans. We horen de theatermaker die een audiostuk maakt, we horen de aankeilers waarmee hij ons lekker maakt voor de volgende aflevering, we horen iemand die het medium ongelofelijk goed in zijn vingers heeft, we horen een hele goede radiomaker van wie we nog heel veel goede podcasts en radio-uitzendingen kunnen verwachten.

Als er iemand is die zich compleet heeft losgezongen of – beter gezegd – heeft los gesproken van de oer-Nederlandse omroeppolitiek, dan is het wel Mieke van der Weij.

Ze gaat al heel lang met ogenschijnlijk gemak mee, met name op de radio. Trekt zich helemaal niets aan van de grillen van omroepbazen en modieus omroepgedoe. Kiest voor prettig en inhoudsvol werken, ook als dat wellicht wat minder handig is met het oog op een glanzende media-carrière. Doet opvallend onopvallend gewoon haar werk.

Mieke van der Weij is een soort vleesgeworden BBC-model, want Mieke is Mieke en geen boegbeeld van welke omroep dan ook. AVRO, TROS, VPRO, HOS, NOS en nu Omroep MAX. Mieke van der Weij schuift ergens aan zonder zich meteen te bekeren tot de eventuele opvattingen van haar werkgevers.

Ze geeft haar luisteraars altijd het idee dat haar werk er weliswaar toe doet, maar dat er zonder moeite duizend dingen op te noemen zijn die van wezenlijker belang zijn. Die boodschap draagt ze subtiel uit door milde ironie en een prettig soort van eigenwijsheid. En dat maakt haar erg Nederlands.

Mieke van der Weij is, misschien onbewust, een soort van gids in radioland geworden: zuilloos gewoon informatief zijn, daar gaat het om. Terwijl Hilversum vergadert maakt Mieke programma’s. Houden zo.

Vroeger had je op de radio Wina Born, van Wina’s Culinaria, daarna had je heel lang niets, nu heb je Petra Possel, van Mangiare!

Ze praat elke vrijdagavond een uur lang – op NPO Radio 2 bij de NTR – met gasten over eten en drinken. Je zou denken, op de radio werkt dat niet, je moet koks achter dampende pannen aan het werk zien. Niets is minder waar dan dat.

We zien, ruiken en proeven voor ons wat Petra Possel uitserveert. Ze doet dat op een prettige, geestige en eetlust opwekkende manier.

Redacteuren koken en proeven, wijnexperts geven tips, luisteraars vertellen over hun favoriete nachteten. We ruiken verse scones, we proeven zeewier en we komen alles te weten over het tempereren van chocolade.

We worden attent gemaakt op een Duits Bakboek – Back! – , we komen te weten hoe je snel en lekker kunt koken zonder zakjes en pakjes te gebruiken en we zitten gebiologeerd aan de keukentafel van een biologische aspergekweker.

Mangiare! is praten over eten en drinken zonder oppervlakkig gebabbel. Het is een culinaire verademing tussen het nieuws en de sport. Het behandelt trends zonder trendy te klinken. Mangiare! is slow radio zoals het bedoeld is. Mangiare! is genieten.

Door de dodelijke combinatie van ervaring, een immer aanwezige geestelijke lenigheid en gevatheid en onmetelijke feitenkennis laat Felix Meurders zijn geïnterviewden nog elke week alle hoeken van de kamer zien.

Exact 55 jaar geleden maakte Felix via jeugdomroep Minjon in 1964 zijn eerste meters als radiomaker. In 2019 is hij welgeteld 45 jaar stembepalend aan de zaterdagse stamtafel op Radio 2, als enig overgebleven constante in de ooit door Jan Nagel opgezette politieke primeurshow, die in januari 1974 het socialistisch strijdprogramma Dit Is Het Begin opvolgde.

Felix was al zes jaar onnavolgbaar als deejay in Luxemburg en Hilversum, hij had inmiddels voorzichtig geproefd aan de sportverslaggeving en wilde ook wel werk maken van de politieke journalistiek in In De Rooie Haan. Zo heette het programma dat hij vanaf 1974 maakte met mensen als Wim Bosboom, Koos Zwart en Nelleke Burg.

Bosboom verdween, Spijkerman verscheen, De Haan ging op stok en Spijkers met Koppen werd de nieuwe titel. Felix bleef. Spijkerman ging commercieel, Jan Jaap van der Wal kwam en ging, Dolf Jansen bleek een ‘steady’ partner. Dat duo is er nog steeds.

Felix verdient de prijs voor 45 jaar Spijkers en In de Rooie Haan, maar ook voor Langs de Lijn, de Woensdag- en Vrijdageditie, mediaprogramma Het Circuit in de jaren tachtig en de talloze popprogramma’s op Hilversum III tussen ’68 en ’86: Gesodemeurders, Rock ‘n’ Roll Methode, Meurders Methode, Zoekplaatje, Daverende Dertig/ Nationale Hitparade, Paviljoen 3, VIP Spel, Popkrant….

In een tijd waarin de zendercoördinator allesbepalend lijkt en jonge makers steeds minder vrijheid krijgen – of nemen – om hun eigen stempel te zetten, kon de bijna 73-jarige Felix dankzij niet aflatende luisteraarssteun de baasjes terug hun hok in sturen: tijd voor verjonging op de zaterdagmiddag van Radio 2? Alles best, maar nog even niet in plaats van Felix.