De Luizenmoeder (AVRO/TROS)

Niet een actualiteitenprogramma. Niet een documentaire. Maar een comedyserie wist de tijdgeest anno 2018 als geen ander te vatten. Uitgerekend een genre waarin Nederland al decennialang niet bepaald excelleert. Met personages (juf Ank, directeur Anton, concierge Volkert) en termen (ook een stukje participizza?) die na een paar afleveringen tot de Nederlandse canon behoorden.

De Luizenmoeder, dat zijn wij. Hallo allemaal: jong, oud, links, rechts, grachtengordel, provincie, politiek correct of politiek incorrect. Niemand ontkwam, niemand werd gespaard. Doorgeslagen links werd net zo hard aangepakt als uitermate rechts, met als een hoogtepunt een briljante Sinterklaasaflevering. En dat alles in de herkenbare arena van het schoolplein, dat onder het dunne laagje glazuur van gezellig spelende kinderen en keuvelende ouders een ware jungle is. Herkenbaarheid was het toverwoord: van de ongeschreven regels voor traktaties en verjaarspartijtjes tot sociale onhandigheid rond huidskleur en homovaders.

In een land dat bij het minste of geringste tot op het bot is gepolariseerd, konden we tien weken hartelijk lachen om onszelf en onze stokpaardjes, dogma’s en sociale ongemak. En we bleken daar behoefte aan te hebben: kijkcijferrecords – zowel ouderwets lineair als in de vorm van moderne stream starts – sneuvelden week na week. Bij de koffieautomaat, in de schoolgangen, op de skipiste, het ging nergens anders over.

TV dood? Laat juf Ank het maar niet horen.