Niels van der Laan, Jeroen Woe en hun team krijgen dit jaar de Ere Zilveren Nipkowschijf voor hun satirische programma Even tot hier. Dat maakte juryvoorzitter Renate van der Bas op 10 mei bekend in de talkshow Jinek.
De drie genomineerden voor de jaarlijkse Zilveren Nipkowschijf zijn de documentaire De jurk en het scheepswrak (NTR) van regisseur en scenarioschrijver Arnold van Bruggen, de vierdelige serie Onze man bij de Taliban (VPRO) van journalist Thomas Erdbrink en regisseur Roel van Broekhoven, en de dramaserie Rampvlucht (KRO-NCRV) van scenarioschrijver Michael Leendertse, regisseur Lourens Blok en co-regisseur Edson da Conceicoa. Raven van Dorst krijgt een Speciale Vermelding.
Ere Zilveren Nipkowschijf 2023
Even tot hier (BNNVARA)
Jeroen Woe en Niels van der Laan leveren al sinds het begin van Even tot hier hoge kwaliteit satire over het nieuws van de week. Hun kracht: het grote nieuws verpakken tot slimme, uiterst geestige, muzikale en altijd actuele televisie. Ze maken lastige onderwerpen toegankelijk voor een breed publiek en mixen die vervolgens handig met andere grappen over alles en iedereen. Zo werd – een hoogtepunt – de afhandeling van de Groningse aardbevingsschade verbonden met de valse noten van Eurovisie-deelnemers Mia en Dion. Van der Laan en Woe zijn in hun negende seizoen in hun beste vorm tot nu toe.
Nominaties Zilveren Nipkowschijf 2023
De jurk en het scheepswrak (NTR)
Een wildwestverhaal in de Waddenwateren, een technisch verhaal over de conservering van cultureel erfgoed, en vooral: een verhaal over hartstocht. De driedelige serie De jurk en het scheepswrak (NTR) ontrafelt met precisie en gevoel voor avontuur wat er allemaal speelt rond de schatten van een zeventiende-eeuws scheepswrak. Tussen munten, zilver en eeuwenoude palen kwam ‘de Nachtwacht van de Nederlandse maritieme archeologie’ boven water, een kostbare zijden jurk. De jutters spoten hem met de tuinslang schoon en toonden hem op een barbecuefeestje. Respectloos? Zonder hen waren die schatten überhaupt niet opgedoken.
Texelaar Arnold van Bruggen komt dicht bij alle partijen en geeft je handvatten om géén gemakkelijke mening te vormen. De personages zijn ijzersterk en illustreren een boeiende kloof in Nederland: die tussen de gewone, traditionele burger en de gespecialiseerde instituties.
Onze man bij de Taliban (VPRO)
We kennen de beelden allemaal: Afghanen die in blinde paniek hun land wilden verlaten, desnoods door zich aan de vleugels van een vertrekkend vliegtuig vast te klampen, nadat de Taliban de macht hadden gegrepen. Niet iedereen denkt bij die beelden: goh, laat ik eens gaan kijken hoe het daar nu is. Journalist Thomas Erdbrink en regisseur Roel van Broekhoven deden dat wel. Het leverde een intense serie op vanuit een gesloten land waarin vooral vrouwen van de een op andere dag hun toekomstplannen zagen verdampen. Vrouwen die wel enorm strijdbaar zijn, blijkt uit de gesprekken die Erdbrink met hen voert. Erdbrink was niet de enige die geregeld met tranen in de ogen zat.
Rampvlucht (KRO-NCRV)
Een dodelijke ramp, gevolgd door een brij van halve waarheden en leugens, en een politieke afwikkeling op zijn lelijkst: de serie Rampvlucht verbijsterde en overdonderde met een dertig jaar oud verhaal, waarover het laatste woord nog lang niet gezegd bleek te zijn. Maar, het is een dramaserie, en mag je feiten en fictie wel mengen? Of was dit laatste juist precies wat er na de Bijlmervliegramp in 1992 gebeurde? De waarheid was zoek. En zolang feitenkoning en journalist Vincent Dekker achter het eindresultaat van de serie staat, zullen de nog altijd gefrustreerde betrokkenen blij zijn met Rampvlucht.
Speciale vermelding Zilveren Nipkowschijf 2023
Raven van Dorst
Raven van Dorst is een ontwapenende, overrompelende televisiepersoonlijkheid die we al een paar jaar een keer willen eren. Zoals Raven in Boerderij van Dorst de onthullingen loskrijgt: briljant. Van Waylons problemen ‘down there’ tot een openhartige Paul de Leeuw over zijn intimiderende sterrengedrag. Als je ziet hoe authentiek Raven zelf rondbanjert op dat erf, verbaast het niet. De maskers vallen af, omdat die het eigen masker allang heeft afgedaan. Of waarschijnlijk nooit heeft opgehad. Ook in Nachtdieren treedt Raven iedereen met open vizier tegemoet. Van Dorst neemt de kijker op een onbevangen manier mee in de nachtelijke belevenissen van iedereen die op hun pad komt. In Wie van de 3 is Raven een welkom panellid met prikkelende opmerkingen.
Nipkow
De jury van de televisieprijs Zilveren Nipkowschijf (sedert 1961) bestaat uit televisiecritici en mediajournalisten. Dit jaar hebben zitting: Renate van der Bas (voorzitter) en Maaike Bos (beiden Trouw), Rinskje Koelewijn en Wilfred Takken (NRC), Dennis Jansen en Angela de Jong (Algemeen Dagblad), Bernice Breure en Patricia Cortie (De Telegraaf), Yasmina Aboutaleb en Arno Haijtema (de Volkskrant), Stefan Raatgever (Het Parool), Walter van der Kooi (De Groene Amsterdammer) en Ron Vergouwen (freelance mediajournalist bij o.a. NPO Radio 1).
De Stichting Nipkow organiseert ook de audioprijs de Zilveren Reissmicrofoon. De Ere Zilveren Reissmicrofoon gaat dit jaar naar dj Armin van Buuren. De drie nominaties voor de Zilveren Reissmicrofoon 2023 zijn: het muziekplatform 3voor12 (VPRO), de podcast Stad in oorlog: Charkiv één jaar onder vuur (VPRO) en de podcast De Taxioorlog (BNR Nieuwsradio) een speciale vermelding is er voor de podcast De Rob Touber Sound.
Vorig jaar won Boos: This is the Voice de Zilveren Nipkowschijf en nam Paul Witteman de Ere Zilveren Nipkowschijf in ontvangst. De makers van het Eurovisie Songfestival 2021 (NPO/NOS/AVROTROS) kregen een speciale vermelding.
De winnaars van de Zilveren Nipkowschijf en de Zilveren Reissmicrofoon worden op donderdag 15 juni bekend gemaakt in het Ketelhuis in Amsterdam. Later in het jaar eert Beeld & Geluid de winnaars van de Ere Zilveren Nipkow en de Ere Zilveren Reissmicrofoon met een portret in de Wall of Fame. In de glazen wand worden winnaars uit verleden en heden door kunstenaar Jaap Drupsteen in glas vereeuwigd.
De activiteiten van de overkoepelende Stichting Nipkow zijn mogelijk dankzij financiële en organisatorische steun van stichting VEVAM Fonds, Lira Fonds, Beeld & Geluid, NLZiet en Het Ketelhuis en Westergasfabriek.