1979 – J.J. de Bom, voorheen De Kindervriend

Het Hooggerechtshof in Washington buigt zich momenteel over een verzoek van de Federale Omroepraad, om een verbod uit te vaardigen voor het gebruik van zeven vieze woorden in uitzendingen gedurende de uren dat kinderen nog van de partij zijn. In Hilversum krijgt op dit moment het team van J. J. de Bom, voorheen De Kindervriend een hoge onderscheiding omdat het op een tijdstip dat zoveel mogelijk kinderen kijken, veel meer dan zeven vieze woorden heeft gebruikt. En zo levert ieder land een bijdrage aan Het jaar van het Kind.

Dat is natuurlijk maar een grapje, al zijn beide feiten authentiek. En ook dat Jaar van het Kind heeft er niets mee te maken. De jury van de Zilveren Nipkowschijf heeft zo’n bedenksel niet nodig om zich geïnteresseerd te tonen in hetgeen de zendgemachtigden hun jeugdige kijkers menen te moeten voorschotelen. Een markant detail is zelfs dat de eerste Nipkowschijf die een VARA-medewerker in ontvangst mocht nemen, dat was in 1962, dus nu alweer zeventien jaar geleden, voor Wim Meuldijk was, die toen voor de VARA Pipo de clown had geschreven.

En vorig jaar nog, toen onze onderscheiding naar de IKON-televisie ging, was in het juryrapport onder meer te lezen: “Er werd een uitstekende synthese gevonden van kwaliteit en zinvolle inhoud, met als ideologische draad de poging om algemene maatschappelijke problemen duidelijk te maken in een voor kinderen begrijpelijk taal”. Als ik nu naar Frans Boelen en zijn Bom-team kijk, dan hebben we het vorig jaar wel over een uitzonderlijke, vooruitziende blik beschikt.

Nadat Frans Boelen twee jaar geleden op het televisiefestival van Montreux de internationale persprijs in ontvangst had mogen nemen, zei hij in een interview: “Ik vind het heel erg dat er zo weinig dingen gebeuren waar de mensen emotioneel bij betrokken zijn. De mensen worden er niet meer koud of warm van, ze worden platgewalst door de quizzen en de gladde series. Het is te vaak alleen maar mooi gemaakt of leuk gedaan, maar er gebeurt geen donder. Voor mij moet er altijd een verband met iets anders zijn, met drama bijvoorbeeld of met de actualiteit.”

Wat de jury dit jaar constateerde was dat er bij Frans Boelen altijd iets gebeurt. Dat ja als kijker altijd emotioneel bij zijn werk betrokken raakt, want het zijn geen gladde producties en er is steeds verband met iets anders, drama bijvoorbeeld en zeker de actualiteit. Dat was jaren geleden al zo bij de Stratenmakeropzeeshow; bij Wij de wereld; bij Dat ik dit nog mag meemaken en dit jaar werd die lijn voortgezet en zo mogelijk nog verbeterd in J. J. de Bom, voor heen De Kindervriend.

Het was origineel, het was amusant, en het was leerzaam; voor ouderen met een kinderziel en voor jongeren, die dan ook als jonge volwassenen worden behandeld. Het was daardoor een programma voor ouders én kinderen, waarbij de ouders niet schuin achter, over de schouders van hun kinderen mochten meekijken, zoals maar al te vaak het geval is. J. J. de Bom was een programma om naast elkaar van te genieten.

Frans Boelen heeft in de loop deer jaren bewezen zeer bedreven te zijn in het zoeken én vinden van de juiste medewerkers. Dat geldt zowel het schrijverscollectief als het presentatieteam. Dat vormt een bewijs dat hij terecht beseft hoe dicht regie en productie bij elkaar liggen. En omdat de Nipkowjury dat ook weet, gaat de onderscheiding dan ook niet alléén naar Frans Boelen, maar nadrukkelijk naar het hele team.